Odsjek za bosanski, hrvatski i srpski jezik predstavlja jednu od nastavno-naučnih organizacionih jedinica Filozofskog fakulteta koje su se razvile iz Katedre za srpskohrvatski jezik i jugoslavenske književnosti, a koje su ustanovljene prilikom osnivanja Filozofskog fakulteta, 1950. godine.
Katedra je od početka izvodila nastavu u okviru dvije studijske grupe – na kojima se studirao srpskohrvatski jezik u kombinaciji s jugoslavenskim književnostima – kao prvi glavni predmet, odnosno kao drugi glavni predmet. Nastavnički su kadar Katedre na početku sačinjavali dr. Jovan Vuković i Rihard Kuzmić – za zajedničke nastavne discipline – i Salko Nazečić, Meša Selimović i dr. Boško Novaković – za književnohistorijske discipline. Saradnici na području jezika, uskoro nakon osnivanja Fakulteta, postali su Fahra Kolaković – serbokroatista, i Milica Milidragović – rusista, a za nastavnika je izabran i Svetozar Marković. Za prvog saradnika među studentima koji su stasali na Fakultetu izabrana je za jezičke discipline Herta Kuna – 1958. godine.
Glavni teret nastave jezičkih predmeta u tom razdoblju podnijeli su prof. Jovan Vuković, koji je predavao sve discipline savremenog srpskohrvatskog jezika kao i historijsku gramatiku srpskohrvatskog jezika i dijalektologiju, i prof. Rihard Kuzmić, koji je predavao staroslavenski jezik, poredbenu gramatiku slavenskih jezika, ruski jezik te uvod u lingvistiku.
Posebna Katedra za srpskohrvatski jezik osnovana je 1950. i bila je baza za razvoj slavističkih studija na Filozofskom fakultetu u Sarajevu. Tako je već 1961. izdvojena iz nje Katedra za ruski jezik, čiju su kadrovsku jezgru činili prof. Rihard Kuzmić i asistent Milica Milidragović.
Godine 1971. Katedra za srpskohrvatski jezik prerasla je u Odsjek za južnoslavenske jezike, a od 1999. novi naziv Odsjeka glasi Odsjek za bosanski, hrvatski i srpski jezik. To je bio rezultat većeg priliva saradnika na Katedru, a tekao je ovim redom: Ksenija Milošević (1962), Smail Karačević (1963), Nadžija Taso (1964), Hrvoje Križić (1965), Novica Petković (1969), Miloš Okuka (1969), Darija Gabrić (1971), Jagoda Jurić (1971), Josip Raos (1974), Mirjana Milković (1974), Velika Josifoska (1975), Jasna Honzak (1975), Dževad Jahić (1975), Miloš Kovačević (1976), Remzija Hadžiefendić (1978), dr. Bogdan Dabić (1979).
Pedagoški rad na Odsjeku stalno se odvijao u okviru dviju studijskih grupa, tj. sa jezikom kao prvim glavnim, a književnošću kao drugim glavnim predmetom, ili obratno. U jednom razdoblju bio je moguć studij srpskohrvatskog jezika, kao prvog ili drugog glavnog predmeta, u kombinaciji sa nekim stranim jezikom ili filozofijom, dok je danas moguće kombinirati studij bosanskog, hrvatskog i srpskog jezika, kao prvog ili drugog glavnog predmeta, sa nekim stranim jezikom ili nekom nefilološkom disciplinom. U okviru obavezne studijske kombinacije – sa književnošću – programska struktura se tokom vremena mijenjala, a naročito se povećavala razlika u obimu prvog i drugog glavnog predmeta. Tako je stvorena mogućnost da se na Odsjeku obrazuju stručnjaci za razne specijalne stručne službe.
Nastavna i naučna djelatnost Odsjeka obuhvatila je problematiku srpskohrvatskog jezika i općelingvističku tematiku. Nastavni program predviđao je i stjecanje osnovnih znanja iz makedonskog i slovenskog jezika (na nivou lektorata). U nastavi su bili zastupljeni svi jezički nivoi – u sinhronijskom i dijahronijskom presjeku, što je odredilo naučni interes i stručnu profilaciju članova Odsjeka. Iz ovakve osnovne orijentacije tokom vremena su proizašli i neki novi nastavni predmeti (historija literarnog jezika, lingvistička stilistika, norma i kultura bosanskog, hrvatskog i srpskog jezika), a postepeno se vršilo i teorijsko i metodološko osavremenjavanje u nastavi savremenog srpskohrvatskog jezika i opće lingvistike. Danas nastavna i naučna djelatnost Odsjeka obuhvata problematiku bosanskog, hrvatskog i srpskog jezika i općelingvističku tematiku.
Lingvistički časopisi koje je pokrenuo Odsjek bili su Pitanja savremenog književnog jezika (1949) i Književni jezik (1972).
Naučnoistraživački i stručni rad na Odsjeku može se pratiti kroz realiziranje projekata Jugoslovenskog dijalekatskog atlasa, učestvovanje predavača i lektora, kao i rukovodnog kadra na Jugoslovenskom seminaru za strane slaviste, sudjelovanje u radu Komisije za izradu Novog pravopisa i slično. Nastavnici i saradnici Odsjeka učestvuju i u realizaciji Bosanskohercegovačkog dijalektološkog zbornika.
Međunarodna saradnja Odsjeka sastojala se u realiziranju dijela projekta Opšteslovenski lingvistički atlas (OLA), koji se odnosi na Bosnu i Hercegovinu, predavačkoj djelatnosti i obavljanju dužnosti lektora na stranim univerzitetima, učešću na međunarodnim naučnim forumima te u sudjelovanju na lingvističkim naučnim skupovima međunarodnog značaja. Tako je i danas, a, pored toga, članovi Odsjeka učestvuju i u Evropskom lingvističkom atlasu te u međunarodnoj razmjeni akademskog osoblja u okviru programa Erasmus plus.
Od svog osnivanja pa sve do danas Odsjek je sarađivao sa različitim naučnim ustanovama – posebno sa Akademijom nauka i umjetnosti BiH i Institutom za jezik u Sarajevu. Saradnja sa ANUBiH odvijala se uglavnom u okviru Komisije za lingvistička ispitivanja, a saradnja sa Institutom za jezik ostvarivala se kroz zajedničke projekte.
Od osnivanja Filozofskog fakulteta u Sarajevu studij srpskohrvatskog-hrvatskosrpskog jezika, odnosno bosanskog, hrvatskog, srpskog jezika završio je veliki broj studenata. Najveći broj tih stručnjaka obavlja nastavu maternjeg jezika u srednjim i osnovnim školama u Bosni i Hercegovini, a značajan broj je djelovao i danas djeluje u izdavačkim kućama i u radijskim i TV-kućama.
U periodu od 2012. do 2017. godine u zasluženu penziju otišli su sljedeći članovi Odsjeka: prof. dr. Josip Baotić, prof. dr. Dževad Jahić i mr. Josip Raos.
Članovi Odsjeka za bosanski, hrvatski i srpski jezik danas su: prof. dr. Hasnija Muratagić-Tuna, prof. dr. Senahid Halilović, prof. dr. Ismail Palić, prof. dr. Amela Šehović (koja obavlja dužnost predsjednice Vijeća Odsjeka), prof. dr. Lejla Nakaš, doc. dr. Bernisa Puriš, doc. dr. Halid Bulić, mr. Enisa Ivojević, mr. Elma Durmišević-Cernica, mr. Mehmed Kardaš i Azra Hodžić-Čavkić.